ATEX ontstekingsanalyse Ex 016

  • ATEX
  • Mechanisch
  • Ontstekingsanalyse

In de cursus ATEX ontstekingsanalyse Ex 016 richten we ons helemaal op het uitvoeren van een ontstekingsanalyse. We passen dit toe op apparatuur in relatie tot de gevarenzone waarin het is opgesteld.

Naast de van toepassing zijnde normen, zoals de ISO 80079-36 en -37 voor mechanische apparatuur, gaan we aan de slag met een ontstekingsanalyse. We beschrijven de 13 ontstekingsbronnen en gaan na welke van deze ontstekingsbronnen relevant zijn in ATEX zones.

Ook beoordelen we apparatuur dat tijdelijk moet worden gebruikt in gevarenzones. De NTA 7914 eist een ontstekingsanalyse van dergelijke apparatuur.
Tijdens de cursus gaan we ook praktisch oefenen met het maken van ontstekingsanalyses.

Wat leer je

  • Herkennen van ontstekingsbronnen.
  • Ontstekingsbronnen versus zonering.
  • Principe van ontstekingsanalyse.
  • De aard en energieën van ontstekingsbronnen.
  • Zelf ontstekingsanalyses maken.
  • Beoordelen van Ex-gecertificeerde apparatuur.
  • Beoordelen van “oude” mechanische en overige apparatuur.
  • Eisen uit de ISO 80079-36/-37 t.a.v bewaking en beveiliging van ontstekingsbronnen.
  • IRA = Ignition Risk Assessment.
  • Aanvullende methode voor ontstekingsanalyse volgens risico-model.
  • Ontstekingsanalyse op tijdelijke arbeidsmiddelen in gevarenzones volgens NTA 7914.

Voor wie

Deze training is o.a. bedoeld voor:

  • Opstellers van explosieveiligheidsdocumenten, waarbij de ontstekingsbronnen moeten worden beoordeeld.
  • (Q)HSE medewerkers.
  • ATEX installatieverantwoordelijken.
  • Procestechnologen.
  • Auditors.
  • Veiligheidskundigen.
  • Werkvoorbereiders (in het kader van NTA 7914).
  • Fabrikanten van mechanische apparaten die geschikt moeten zijn voor explosiegevaarlijke gebieden.
  • Gebruikers van mechanische apparatuur, waarvoor een ontstekingsanalyse van het apparaat moet worden gemaakt.
  • Inspecteurs van mechanische apparatuur in ATEX zones.

Deze cursus is niet bedoeld voor het certificeren van mechanische apparatuur, volg hiervoor de cursus ATEX certificering Ex 014.

Vereisten

Je hebt minimaal kennis van ATEX op niveau Ex 001. Met andere woorden, je moet kennis en inzicht hebben van de basisprincipes van ATEX. Dit kan doordat je al een Ex 001 cursus hebt gevolgd of je hebt al voldoende praktijkervaring met ATEX.

Praktische details

ATEX 114
De ATEX 114 richtlijn (2014/34/EU) is sinds 20 april 2016 van kracht. Dit betekent dat vanaf die datum alle nieuw in de handel gebrachte apparaten en beveiligingssystemen moeten voldoen aan de eisen van de richtlijn 2014/34/EU. De ATEX 114 richtlijn is niet alleen van toepassing op elektrische apparatuur, maar ook op mechanische apparatuur. Kern van deze richtlijn: het maken van een ontstekingsanalyse en/of beoordeling volgens productnormen.

ATEX 153
Daarnaast moet ook op basis van de ATEX 153 (1999/92/EG) richtlijn de mechanische apparatuur in de ATEX zones worden beoordeeld. Dit is met name voor oude apparatuur (voor 2003 in de handel gebracht) van belang. Voor oude apparatuur is een Ex certificering niet verplicht. Wel moeten de ontstekingsbronnen in kaart worden gebracht.

In het explosieveiligheidsdocument zal ook een ontstekingsanalyse van de gevarenzone moeten worden opgenomen. Doorgaans doen we dat per ATEX zone of voor ieder proces waar ATEX zones aanwezig zijn.

Zodra er sprake is van een zonegebied, dienen alle apparaten met een bouwjaar na 2003 en met een potentiële ontstekingsbron te voldoen aan de eisen van ATEX 114 richtlijn. Dit is van grote invloed op met name mechanische apparaten. Pompen, kleppen, mengers, filters, draaisluizen, luchtmotoren, etc. die in een zonegebied worden geplaatst dienen te zijn voorzien van een ATEX Ex certificering (bouwjaar na 2003).

NTA 7914
Indien apparatuur  zonder (de juiste) ATEX certificering moet worden gebruikt in gevarenzones, dan is dat onder speciale voorwaarden, mogelijk in zone 2 of 22. Hiervoor is het echter noodzakelijk om een ontstekingsanalyse te maken. Tijdens de cursus wordt uitgelegd hoe je dat kan doen.

Vanaf medio 2023 bestaat de cursus uit 2 online lesdagen en 1 praktijkdag

Je volgt de eerste 2 cursusdagen online via Microsoft Teams. Hierbij leggen we uit wat de diverse voorschriften zijn.
Daarna is er één praktijkdag in Appingedam. Er zijn 2 data voor de praktijkdagen, je wordt ingedeeld op één van de beide dagen. De laatste 2 cursusdata zijn de praktijkdagen. Twee weken voor de praktijkdag laten we weten op welke dag je bent ingedeeld.

In het praktijklokaal in Appingedam hebben we veel ruimte om in de praktijk te oefenen. Op basis van de aanwezige gevarenzones en apparatuur gaan we oefenen met de ontstekingsanalyse.

Tevens krijg je toegang tot de online leeromgeving waar extra lesmateriaal staat en kun je oefeningen maken.

De Ex 016 training is onderdeel van de ATEX Masterclass (ExMA®).

Examen
Wil je na de training ook je kennis aantoonbaar maken?
Boek dan het Ex 016 examen. Hiermee voldoe je aan de wetgeving.

Programma

3 dagen - 32 onderdelen
    • Inleiding ATEX ontstekingsanalyse
    • Richtlijn ATEX 114 / 153
    • Verplichting tot het beoordelen van de ontstekingsbronnen
    • 13 verschillende soorten ontstekingsbronnen / EN 1127-1
    • De “geest” van ATEX (ontstekingsbronnen versus zone)
    • Herkennen van de ontstekingsbronnen
    • Oefening herkennen ontstekingsbronnen
    • Principe van de ontstekingsanalyse
    • Eigenschappen van gassen en stoffen in relatie tot de ontstekingsanalyse
    • Beschermingswijze van elektrische en mechanische apparatuur
    • Beoordelen van apparatuur dat Ex gecertificeerd is
    • Beoordelen van apparatuur dat buiten het toepassingsgebied van ATEX valt
    • Beoordelen van “oude” mechanische apparatuur
    • Beoordelen van “overige” apparatuur
    • Ontstekingsanalyse van een praktijksituatie
    • Verdieping in de aard en energieën van diverse ontstekingsbronnen zoals statische elektriciteit, vonkvorming
    • Aanvullende methode voor ontstekingsanalyse volgens risico-model / IRA = Ignition Risk Assessment
    • Zelf oefenen van ontstekingsanalyse aan de hand van praktijkvoorbeelden
    • Eisen uit de ISO 80079-36/-37 normen
    • Mechanical seals en beveiligingen
    • Constructieve veiligheid
    • Bewaking van ontstekingsbronnen en eisen die hieraan worden gesteld (IPL / SIL / PL)
    • Vloeistofvulling / onderdompeling
    • Demonstratie vonkvorming
    • Demonstratie demontage pompen met askoppeling en/of magneetkoppeling
    • Ontstekingsanalyse van tijdelijke apparatuur in een gevarenzone (NTA 7914)
    • Oefening ontstekingsanalyse transportschroef
    • De gevaren van hot work
    • Ontstekingsanalyse van een roerwerk
    • Ontstekingsanalyse menger
    • Ontstekingsanalyse en werkvergunning verstrekken
    • Proefexamen